XVII Marsz SZLAKIEM POWSTAŃCÓW STYCZNIOWYCH 1863R SZYDŁOWIEC-WĄCHOCK 20-22.01.2023 r., któremu patronował Związek Piłsudczyków Radom dobiegł końca. Poniżej fotorelacja z jego przebiegu.

20 STYCZNIA 2023 R. SZYDŁOWIEC-SADEK
W PSP im. Janusza Kusocińskiego w Sadku miał miejsce  Finał Konkursu Historycznego dla dzieci i młodzieży szkół podstawowych, przy użyciu portalu internetowego Testportal. Konkurs pn. Powstanie Styczniowe 1863-64 (lata 1857-1866). Wyniki konkursu zostały ogłoszone tutaj
O godz. 15.15 w Szydłowcu na Rynku Wielkim  rozpoczęto Centralne Uroczystości 160 rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego
Potem w Kośsiele pw. Św. Zygmunta odbyła się msza św. w intencji Powstańców 1863 r. w oprawie muzycznej Miejskiej Orkiestry Dętej z Szydłowca
Po Mszy  złożono kwiaty pod tablicą ks. Adama Malanowicza a następnie  delegacja udała się na groby Powstańców na Cmentarzu Parafialnym.
Około 17.00 przed Kapliczką Powstańców Styczniowych (róg ul. Kąpielowej, Narutowicza i Sowińskiego) złożono kwiaty
Potem uroczystości przeniosły się na Zamek Szydłowieckich i Radziwiłłów, gzie prelekcję pt. „ Rotmistrz Jan Prendowski"wygłosił Lechosław Wąsik. W dalszej części  Teatru U RADZIWIŁŁA zaprezentował spektakl słowno muzyczny pt. „Nie wolno nam zapomnieć". Pierwszy dzień zakończył się modlitwą i uroczystościami przy krzyżu powstańczym w Sadku. Potem jeszcze kolacja, patrol nocny i capstrzyk

UWAGA:   Autorem fotografii jest Tomasz Szafrański - ZS Oddział Staszów. Publikowanie i rozpowszechnianie ich oparto na zasadach Public Domain.

 21 STYCZNIA (SOBOTA) 2023 - Przebieg drugiego dnia Marszu

7.00 Sadek Śniadanie, pakowanie bagaży, sprzątanie, apel poranny, Wymarsz na trasę Marszu;
12.00–13.00 Kierz Niedźwiedzi - Uroczystości przy mogile powstańczej z 1863 r., modlitwa,
Apel Pamięci, salwa honorowa, prelekcja Lechosława Wąsika pt. „ Rotmistrz Jan Prendowski",
ognisko, poczęstunek, kontynuacja Marszu
15.00–17.00 Zbijów Mały - Szkoła w Zbijowie Małym - Uroczystości odsłonięcie obelisku
z tablicą upamiętniającą Jana Prendowskiego, przemówienia, Akademia, prelekcja Lechosława
Wąsika pt. „ Rotmistrz Jan Prendowski", poczęstunek
18.00 Mirzec Szkoła w Mircu - Akademia, występ artystyczny, wręczenie nagród konkursu
historycznego, wręczenie medali i odznak, przemówienia, prelekcja Lechosława Wąsika pt.
„ Rotmistrz Jan Prendowski".
20.00 Mirzec Szkoła w Mircu - Kolacja zajęcia edukacyjno-wychowawcze, capstrzyk

 Trzeci dzień Marszu
22 STYCZNIA (NIEDZIELA) 2023 R. MIRZEC -STARACHOWICE-MIRZEC
8.00 Mirzec - Śniadanie, pakowanie bagaży, sprzątanie, apel poranny
9.30 Mirzec - Złożenie wiązanek kwiatów i zapalenie zniczy przy pomniku Józefa
Prendowskiego cmentarz parafialny w Mircu, przy Pomniku Niepodległości (centrum Mirca),
przy kamieniu poświęconemu Powstańcom Styczniowym (przy Modrzewiowym Dworku)
10.00 Mirzec - Msza Święta w Kościele pw. Św. Leonarda w Mircu
11.00 Mirzec Kościół pw. Św. Leonarda w Mircu - Występ słowno-muzyczny członków Związku
Strzeleckiego Oddział Strzegom im. Orląt Lwowskich
12.00 Starachowice Strzelnica Świt - Warsztaty strzeleckie, strzelanie na odznakę
15.00 Mirzec - Rozwiązanie XVII Marszu

LECHOSŁAW WĄSIK O JANIE PRENDOWSKIM

W dniu 21 stycznia 2023 r. przed szkołą w Zbijowie Małym, z inicjatywy Wójta Gminy Mirów (pow. szydłowiecki) Artura Siwiorka odsłonięto obelisk z tablicą upamiętniającą rotmistrza powstania styczniowego Jana Prendowskiego. Urodził się on 24 czerwca 1839 r. w Mirowie. W 1856 r. rozpoczął naukę w Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa w Marymoncie. Po praktyce w gospodarstwie rolnym w 1859 r. otrzymał dyplom wykształconego gospodarza. Na pierwszym roku uczył się z Adamem Asnykiem, członkiem Rządu Narodowego we wrześniu 1863 r. Inni jego koledzy z Instytutu to m in. kniaź Makary Drohomirecki, Niemiec zamieszkały w Polsce Zygmunt Brockhauzen, Józef Rolski. Ten ostatni razem z Kniaziem Drohomireckim kierowali kołem konspiratorów w marymonckim instytucie. Ci konspiratorzy razem z kolegami z Szkoły Sztuk Pięknych, którym przewodził Karol Nowakowski przekształcili pogrzeb(11.06.1860) generałowej Katarzyny Sowińskiej w pierwszą narodową demonstrację od czasów powstania listopadowego. Kilka dni przed pogrzebem przybył do Warszawy Jan Prendowski. Nie zostawił wspomnień , więc jest tylko wysokie prawdopodobieństwo, że uczestniczył w ww. pogrzebie. To , że uczestniczył w najkrwawszej demonstracji w Warszawie 8 kwietnia 1861 r., napisała w "Moje Wspomnienia" jego szwagierka Jadwiga Prendowska. Dodała - cudem uniknął bagnetu. Był członkiem dążącej do powstania, zorganizowanej przez ugrupowanie czerwonych Organizacji Narodowej. Działał w okolicach Szydłowca (woj. mazow.). Z informacji Jadwigi Prendowskiej wynika, że jego prawą ręką był setnik Kazimierz Wiśniewski z Jastrzębia. Prawdopodobnie miał stanowisko naczelnika okręgu Szydłowiec. W dniu 6 października 1863 r ogłoszono brankę imienną mającą na celu wcielenia Czerwonych do carskiej armii i z Od walk w tym mieście z 22/23 stycznia 1863 r. rozpoczął udział w powstaniu. Odbył całą kampanię Langiewicza (23.01.63 - 19.03.63) w charakterze dowódcy kawalerii. Najpierw był szeregowcem - dowódcą oddziału, gdyż odmówił płk. Langiewiczowi przyjęcia oficerskiego stopnia. Po "wykazaniu się" przyjął przed 12.02.63 stopień porucznika. W dniu 15 lutego w Staszowie naczelnik Marian Langiewicz awansował go na stopień rotmistrza. Prendowski był dla niego człowiekiem do "wszystkiego. Dostarczał prowiant, rekruta, kasę, zwalczał bandy, karał opornych, ochraniał i ubezpieczał piechurów, wykonywał szarże na atakujących Moskali. Pod Wąchockiem (3.02.63) został niegroźnie ranny. Najważniejsza jego bitwa miała miejsce w Małogoszczu (24.02.63). Przytaczam fragment ze wspomnień jej uczestnika, kawalerzysty z oddziału gen. A. Jeziorańskiego Franciszka Gorczyckiego : "wojska rosyjskie, częścią rozsypane w tylariery, a częścią w zwartych kolumnach, silnie i szybko zaczęły atakować pozycje powstańcze. Wówczas kawaleria nasza dwa czy trzy razy szła do ataku na zwarte kolumny rosyjskie, przy czym atak szwadronu Prędowskiego był świetny, gdyż nieomal rozbił kolumnę nieprzyjacielską i ułatwił odwrót". Po rozsypce zgrupowania Langiewicza "zamieszkał" w Krakowie , w refektarzu o o. Reformatów. Nie uchroniło go to od kilkudniowego aresztowania. Po opuszczeniu aresztu wyjechał do Rzymu, gdzie mieszkał jego brat stryjeczny hrabia Henryk Prendowski. Skąd powrócił w sierpniu lub wrześniu do Mielca. Tu szkolił kawalerzystów drugiego oddziału płk. Dionizego Czachowskiego. Walczył u jego boku pod Rybnicą (20.10.63) i Jaworem Soleckim (6.11.63), gdzie pułkownik poległ. W tej ostatniej bitwie został ranny i leczył się u córki D. Czachowskiego w Wierzchowiskach. Po kuracji zebrał rozbity oddział i dołączył do gen. Józefa Hauke Bosaka. Generał w rozkazie do Rządu Narodowego po bitwie w Opatowie(25.11.63) wyróżnił d-cę szwadronu Jana Prendowskiego. Ostatnią swoją bitwę stoczył 16 grudnia 1863 r. pod Bodzechowem. Po minięciu mostku na Kamiennej stanął razem z płk. Z. Chmieleńskim i kilkunastoma innymi , żeby uporządkować uciekającą powstańczą kawalerię, bezskutecznie. Grupa ta pod wpływem atakujących dragonów musiała uciekać. Za ich plecami znajdował się rów. Koń dwukrotnie ciętego pałaszem Prendowskiego przesadził go. Klacz płk. Z. Chmieleńskiego wpadła do niego. Dragoni rannego pułkownika aresztowali. Został on 23 grudnia 1863 r. rozstrzelany w Radomiu. Ranny Jan Prendowski został przerzucony do Mielca. Po ogłoszeniu stanu wojennego (29.02.64) w Galicji opuścił Austrię. Powrócił na początku 1866 r. do Kongresówki. Osadzony został w Cytadeli. Za dobrowolny powrót darowano mu życie. Skazany został na 10 lat katorżniczych robót w syberyjskich twierdzach. W dniu 5.03.66 Berg zmienił go na zamieszkanie w Syberii. Po 10 latach powraca do Kongresówki skąd po kilku miesiącach emigruje do Galicji. Umiera w 1905 r. niedaleko od Lwowa, w Dąbrowicy k. Janowa

(Lechosław Wąsik przygotowuje publikację o Janie Prandowskim) red.